پایان نامه رابطه استرس با فرسودگی شغلی کارکنان

آنچه که به عنوان مسئله اساسی در پایان نامه حاضر مطرح است این است که آیا بین استرس و فرسودگی شغلی بین کارمندان اداری و کارگران کارخانه ایران خودرو دیزل رابطه معنی داری وجود دارد یا خیر؟

اهمیت و ضرورت تحقیق:

کارکنان با استرسهای مختلفی مواجه هستند یکی از نتایج این استرسها بروز فرسودگی شغلی در بین آنان است این فرسودگی ناشی از عکس العمل مربوط به استرس عوارض زیادی در سازمان و خانواده و زندگی اجتماعی و فردی بر جای می گذارد از مهمترین آن ها می توان غیبت کارکنان از کار، تاخیرهای متوالی شکایت های مختلف روان تنی، کشمکش و تضاد در محیط کار، تغییر شغل و در نهایت ترک خدمت را نام برد. هنگامی فرسودگی شغلی رخ می دهد فقدان روز افزون واقع بینی، کاهش انرژی در ادامه فعالیت های سودمند، از دست دادن فلسفه نهایی زندگی و فقدان احساس همدردی و اختلالات روحی و جسمی ظهور پیدا می کند برای فائق آمدن بر این مشکلات باید استرسهای روانی و فرسودگی شغلی مقابله کرد.

راهبردهای مختلفی برای پیشگیری و درمان فرسودگی شغلی در منابع مختلف گزارش شده است و در این جهت هر فردی راه و روش مقابله ای را انتخاب و روشهای مقابله ای انتخاب شده به خود به نحوی در کاهش یا افزاش فرسودگی شغلی تاثیر دارد. و با به کار بردن نتایج این تحقیق در برنامه ریزیهای آموزشی دانشگاه ها و موسسات آموزش عالی در مراکز بهداشتی و درمانی فراهم خواهد شد تا کسانی که در آینده به حرفه ای وارد خواهند شد با استرسهای شغلی و فرسودگی شغلی و شیوه مقابله با آن آگاه شوند.

تعاریف نظری و عملیاتی متغیرها:

استرس شغلی

تعریف نظری متغیر

روی هم جمع شدن عوامل یا وضعیت های مرتبط با شغل که عمدتاً استرس زا شناخته شده اند کنش متقابل بین شرایط کار و ویژگی های فردی شاغل به گونه ای است که خواست های محیط کار و در نتیجه فشارهای مرتبط با آن بیش از آن است که فرد بتواند از عهده آنها برآید.

تعریف عملیاتی متغیر

میزان نمره ای که فرد در آزمون استرس شغلی هلریگل و اسلوکام کسب کرده است.

فرسودگی شغلی

تعریف نظری متغیر

فرید و نبرگر ( 1979) اولین کسی بود که به این واژه به معنای امروزی آن اعتبار بخشید وی فرسودگی شغلی را یک حالت خستگی و تحلیل رفتگی می داند که از کار سخت و بدون انگیزه و بی علاقه ناشی می شود همچنین معتقد بود که سندروم فرسودگی خود را به صورت علایم مختلف نشان می دهد که این علایم و شدت آن ها از یک شخص به شخص دیگر تفاوت دارد و معمولاً یک سال بعد از موقعی که شخص در یک اداره یا موسسه کار می کند شروع می شود.

تعریف عملیاتی متغیر

فرسودگی شغلی:

نمراتی که آزمودنی ها از روی پرسشنامه فرسودگی شغلی به دست می آورند. پرسشنامه فرسودگی شغلی شامل 22 سال و برگ مشخصات پاسخگو می باشد. سوالات این پرسشنامه سه بعد تحلیل عاطفی، مسخ شخصیت و فقدان موفقیت فردی آزمودنی ها را اندازه گیری می کند.

فرضیه های پژوهش:

1 بین میزان فرسودگی شغلی کارمندان اداری و کارگران تفاوت وجود دارد.

2 بین میزان استرس در کارمندان اداری و کارگران تفاوت است.

3 بین استرس و فرسودگی شغلی رابطه وجود دارد.

4 بین فرسودگی شغلی و سابقه کار رابطه وجود دارد.

استرس شغلی

استرس شغلی را می توان روی هم جمع شدن عامل های استرس زا و آن گونه وضعیت های مرتبط با شغل دانست که بیشتر افراد نسبت به استرس زا بودن آن اتفاق نظر دارند. برای نمونه یکی از وضعیت های پر استرس و مرتبط با شغل این است که از یک سو کارگر یا کارمند در معرض خواست ها یا فشارهای زیاد در محیط کار قرارگیرد و از سوی دیگر برای برآوردن این خواست ها وقت محدودی در اختیار داشته باشد و طبیعی است که چون نمی تواند از پس انجام آنها برآید با ایرادگیری های پی در پی سرپرستان روبه رو می شوند به بیان دیگر استرس ناشی از شعل، استرسی است که فرد معینی بر سر شغل مشخصی دستخوش آن می شود.

در این تعریف چند نکته نهفته است: شخص مشاغل تا چه اندازه از تجربه برخوردار است (کارآزموده است یا تازه کار) میزان قدرت و ضعف او در مقابله با شرایط موجود چقدر است و چه نوع شخصیتی از خود در محیط کار نشان می دهد. این تعریف ها هر یک از دو نوع خود مناسب است زیرا یکی به جنبه های معینی از محیط کار تاکید دارد و دیگری به ویژگی های و جنبه های معینی از شخصیت فرد توجه دارد. تعریفی که ما از استرس شغلی می کنیم چنین است:

کنش متقابل بین شرایط کار و ویژگی های فردی شاغل به گونه ای که خواست های محیط کار و در نتیجه فشارهای مرتبط با آن بیش از آن است که فرد بتواند از عهده آنها برآید این تعریفبه بافت روابط خود با محیط نظر دارد.