پایان نامه بررسی مجموعه گردشگری سوران (شهر سازی )

پایان نامه بررسی مجموعه گردشگری سوران (شهر سازی)در 245 صفحه ورد قابل ویرایش 

فهرست مطالب

  عنوان                                                                                                                                     صفحه

فصل اول :  طرح  مسئله 

1-1-‌ ضرورت طرح پروژه......................................................................................................................1

1-2- روش مطالعه و تحقیق...................................................................................................................2

1-3- تجزیه و تحلیل امکان‌سنجی پروژه...............................................................................................2

1-4- تعریف پروژه..................................................................................................................................2

فصل دوم : شناخت

 -1-2مقدمه...............................................................................................................................................4

-1-1-2 نگاهی نو به طراحی و سامان‌دهی طبیعت اطراف در عصر حاضر...........................................4

 -2-1-2نگرش‌های اساسی در مورد رابطه انسان و طبیعت در مورد منظر...........................................4

 -2-2اقامت...............................................................................................................................................5

 -1-2-2بررسی تاریخ اقامت...................................................................................................................5

 -2-2-2تعریف اماکن اقامتی (موقت) ..................................................................................................6

 -3-2-2بررسی در سطح ایران................................................................................................................6

-3-2 نمونه هایی از بناهای قدیمی اقامتی...............................................................................................6 

  عنوان                                                                                                                                     صفحه

-1-3-2 ساباط..........................................................................................................................................6

-2-3-2کاربات........................................................................................................................................6

 -3-3-2کاروانسرا....................................................................................................................................7 

2-3-4-  دسکره یا مهمانخانه.................................................................................................................7

-5-3-2 نتیجه گیری.................................................................................................................................7

 -4-2فضای باز.........................................................................................................................................7

 -1-4-2تعریف فضای باز.......................................................................................................................7

 -2-4-2تقسیم بندی فضاهای باز شهری................................................................................................8

 -5-2فضای سبز.......................................................................................................................................9

 -1-5-2تعاریف فضای سبز شهری........................................................................................................9 

 -2-5-2تقسیم بندی فضای سبز شهری...............................................................................................10

-3-5-2نتیجه گیری................................................................................................................................10

 -6-2انواع طبقه بندی فضای باز و سبز شهری....................................................................................10

 -7-2طبقه بندی منابع تفرجگاهی.........................................................................................................11

 -1-7-2طبقه بندی کلاوسون...............................................................................................................11

  عنوان                                                                                                                                     صفحه

 -1-1-7-2مناطقی که اساساً روی منابع طبیعی اتکاء دارند...............................................................11

 -2-1-7-2مناطقی که بر پایه دسترسی شکل گرفته اند......................................................................11

-3-1-7-2خصوصیات مناطق سه گانه تفرجگاهی در طبقه بندی کلاوسون....................................12

 -8-2تعریف پارک................................................................................................................................14

 -1-8-2انواع پارکها.............................................................................................................................14 

 -2-8-2طبقه بندی پارکها بر حسب اندازه ها.....................................................................................15

-3-8-2طبقه بندی پارکهای شهری.......................................................................................................16

 -1-3-8-2پارکهای شهر در مقیاس همسایگی....................................................................................16

 -2-3-8-2پارک شهری در مقیاس محله.............................................................................................16

-3-3-8-2 پارک شهری در مقیاس ناحیه.............................................................................................16

 -4-3-8-2پارک شهری در مقیاس منطقه............................................................................................17

 -4-8-2طبقه بندی گروه مطالعات برنامه ریزی شهری وزارت کشور...............................................17

 -1-4-8-2پارک محله ای....................................................................................................................17

 -2-4-8-2پارک های منطقه ای شهری...............................................................................................18

 -3-4-8-2پارکهای حاشیه ای (پارکهای خارج شهر) ......................................................................18  

  عنوان                                                                                                                                     صفحه

 -4-4-8-2باغچه ها ، نوارهای سبز، کرتها و باغچه های جلو منازل................................................18

 -5-4-8-2کمربندهای سبز..................................................................................................................18

-9-2سیر تحول معماری منظر..............................................................................................................19

 -1-9-2باغ‌های دوران باستان..............................................................................................................19

 -2-9-2باغ‌سازی در قرون میانی (قرن 5 تا 15) ...............................................................................20

-3-9-2 باغ‌های رنسانسی: (در ایتالیا و فرانسه- قرن 15 تا قرن 17) ..............................................21

 -4-9-2باغ و پارک در قرن 18..........................................................................................................22

-5-9-2پارک در قرن 19......................................................................................................................23

-6-9-2پارک در قرن 20......................................................................................................................24

 -7-9-2نتیجه‌گیری................................................................................................................................24

 -10-2باغسازی.....................................................................................................................................24

 -1-10-2تعریف باغ.............................................................................................................................24

 -2-10-2انواع باغ و ویژگیهای آن......................................................................................................25

-3-10-2 باغ ایرانی تاثیر آن بر دیگر هنرها.........................................................................................26

 -4-10-2معرفی باغهایی با ارزش معماری.........................................................................................27

  عنوان                                                                                                                                     صفحه

 -11-2خاور دور...................................................................................................................................31

 -12-2معرفی باغسازی در ایران..........................................................................................................34

-1-12-2 باغسازی دوره صفویه..........................................................................................................34

 -2-12-2نمونه های باغهای ایران.......................................................................................................34

 -13-2خصوصیات باغ ایرانی.............................................................................................................45

 -1-13-2هندسه باغ ایرانی..................................................................................................................47

 -2-13-2ابعاد تمثیلی گردش آب و تقسیم هندسی باغ ایرانی..........................................................47

 -3-13-2سایر خصوصیات باغ ایرانی...............................................................................................48

 -4-13-2آب در باغ.............................................................................................................................49

 -5-13-2گیاهان در باغ ایرانی.............................................................................................................52

-6-13-2پوشش گیاهی باغهای ایرانی.................................................................................................53

 -14-2مباحث نظری....................................................................................................................54

 -1-14-2اوقات فراغت...............................................................................................................54

 -2-14-2تعاریف  ارائه شده از اوقات فراغت..................................................................................54 

-3-14-2 مقایسه مفهوم « اوقات فراغت » با چند واژه دیگر........................................................55

  عنوان                                                                                                                                     صفحه

 -4-14-2نقش و كاركرد اوقات فراغت.......................................................................................56

 -5-14-2آثار و نتایج اوقات فراغت...........................................................................................56

-15-2تفریح و تفرج...................................................................................................................57

 -1-15-2تعریف واژه تفریح................................................................................................................57

 -2-15-2تعریف تفرج.........................................................................................................................58

 -3-15-2منابع تفرجگاهی....................................................................................................................58

 -4-15-2پیش بینی تقاضای تفرجگاهی.......................................................................................58

 -5-15-2رابطه جمعیت و تفرج..........................................................................................................59

 -6-15-2الگوی بهینه بررسی مسائل تفرجگاهی................................................................................60

 -16-2توریسم و جهانگرد...........................................................................................................61

 -1-16-2تعاریف و مفاهیم واژه ها واصطلاحات جهانگردی (گردشگری) ....................................62

 -2-16-2توسعه فرهنگ گردشگری و گذران اوقات فراغت.............................................................63 

-1-2-16-2تئوریهای جهانگردی.................................................................................................63

 -4-16-2اهمیت جهانگردی و توریسم در جهان...............................................................................64

 -5-16-2ارزشهای فرهنگی و جهانگردی...........................................................................................65

  عنوان                                                                                                                                     صفحه

 -6-16-2ارزشهای اقتصادی و جهانگردی.........................................................................................65

 -7-16-2بررسی تاثیر جهانگردی بر عوامل مختلف....................................................................66

 -8-16-2اهداف توسعه جهانگردی.....................................................................................................67

 -9-16-2موانع توسعه جهانگردی.......................................................................................................67

 -10-16-2جهانگردی پایداری و توسعه آن......................................................................................68

 -11-16-2نتایج...................................................................................................................................69 

فصل سوم :  مطالعات پایه

بررسی استان خراسان..................................................................................................................70 -1-3 

 -1-1-3پیشینه تاریخی.........................................................................................................................70

-2-3 جغرافیای طبیعی خراسان.............................................................................................................71

-1-2-3 موقعیت....................................................................................................................................71

-2-2-3 پستی وبلندیها......................................................................................................................  72

-3-3 آب و هوای استان خراسان.........................................................................................................72

بادها...........................................................................................................................................73-1-3-3

-2-3-3 تنوع آب و هوایی استان خراسان............................................................................................74

  عنوان                                                                                                                                     صفحه

 -4-3تقسیمات كشوری........................................................................................................................74

 -5-3جمعیت استان..............................................................................................................................75 

 -1-5-3جمعیت و اهمیت آن  ............................................................................................................75

 -2-5-3رشد جمعیت............................................................................................................................76

 -3-5-3تراكم جمعیت.........................................................................................................................77

 -4-5-3سواد.........................................................................................................................................77

 -5-5-3زمینه های اشتغال....................................................................................................................77

 -6-5-3مسكن.....................................................................................................................................78

صنایع دستی............................................................................................................................78 -7-5-3  

..............................................................80 جاذبه های تاریخی و معماری استان خراسان رضوی -6-3

بناهای یادبود تاریخی..................................................................................................................82 -7-3

بناهای یادبود مذهبی....................................................................................................................82 -8-3

فرهنگ و هنر................................................................................................................................83 -9-3

معرفی چند بنای تاریخی مشهد................................................................................................84 -10-3

بررسی کلان شهر مشهد............................................................................................................86 -11-3

  عنوان                                                                                                                                     صفحه

................................................................................................. 86 تاریخچه شکل گیری شهر -1-11-3

موقعیت جغرافیایی .................................................................................................................88  -12-3

جهت و نوع توسعه شهر...................................................................................................88  -1-12-3

 ............................................................................89 عوامل موثر در تعیین جهات گسترش -2-12-3 

 مطالعات زمین‌شناسی و زلزله‌شناسی....................................................................................92 -13-3

 اقلیم.......................................................................................................................................93   -14-3

   دمای هوا ...........................................................................................................................93-1-14-3

 تابش آفتاب........................................................................................................................94  -2-14-3

 میزان بارندگی.....................................................................................................................95-3-14-3

 رطوبت نسبی.......................................................................................................................95-4-14-3

 وزش باد...............................................................................................................................95-5-14-3

 توصیه های اقلیمی..............................................................................................................96 -6-14-3

 نقش شهر مشهد در استان خراسان........................................................................................96 -15-3

 وضعیت فرهنگی .....................................................................................................................97-16-3

 پوشش گیاهی...........................................................................................................................98-17-3

  عنوان                                                                                                                                     صفحه

 بررسی‌های جمعیت شهر مشهد.............................................................................................99 -18-3

 تعداد جمعیت و میزات رشدآن........................................................................................99 -1-18-3

ترکیب جنسی و سنی جمعیت.........................................................................................100 -2-18-3

توسعه کالبدی شهر و آثار جمعیتی آن.................................................................................100 -19-3

 تعداد زائر و مسافر و آثار جمعیتی آن..............................................................................101-1-19-3

عوامل افزایش زائر و مسافر.............................................................................................102  -2-19-3 

  بررسی روند توریسم در مشهد.............................................................................................102-20-3

102 توریسم در مشهد و نقش اقتصادی آن............................................................................ -1-20-3

 بررسی خصوصیات توریسم در مشهد............................................................................103 -2-20-3

 نوسان تعداد مسافران و زائران.........................................................................................105 -3-20-3

 پیش‌بینی توریسم شهر مشهد تا سال1395.....................................................................106-4-20-3

 پیش‌بینی توریسم ویژه مناطق تفریحی و گردشگری........................................................107-5-20-3

بررسی خطوط کلی توسعه آینده شهر مشهد........................................................................107 -21-3

 کانون‌های مهم توریستی تفریح اطراف مشهد.......................................................................108-22-3

 معرفی جاذبه‌های طبیعی واقع در منطقه ییلاقات مشهد......................................................108 -23-3

  عنوان                                                                                                                                     صفحه

 جاذبه های توریستی شهر مشهد............................................................................................108-24-3

 نام و آدرس تعدادی از پارکهای شهر مشهد.......................................................................109 -25-3

نگاهی به تاریخ شاندیز...........................................................................................................111-26-3

 ساختار شهری شهر شاندیز................................................................................................112-1-26-3

 -2-26-3منظر و ارتباط فضایی......................................................................................................113 

 -3-26-3ارگان‌ها و نهادهای دولتی تاثیرگذار.................................................................................114

 سایر ارگان‌ها و نهادهای دولتی تاثیرگذار.......................................................................116 -4-26-3

 تنگناها و محدودیت‌ها.......................................................................................................117-5-26-3

 فقدان تعریف حقوقی و تشکیلاتی....................................................................................117-6-26-3

 فقدان برنامه کالبدی و فضایی شهری...............................................................................117-7-26-3

 فقدان معرفی، تبلیغ و ترویج.............................................................................................118-8-26-3

 امکانات و قابلیت‌ها...........................................................................................................119-9-26-3

 تهیه طرح‌های ویژه گردشگری.......................................................................................119-10-26-3

مشکلات و محدودیت‌ها................................................................................................119 -11-26-3  

 توان‌ها و قابلیت‌‌ها...........................................................................................................120-12-26-3

  عنوان                                                                                                                                     صفحه

الگوها، فعالیت‌ها و روندهای گردشگری سوران..............121 منابع و جاذبه‌های گردشگری : -27-3

 ترکیب گردشگران...................................................................................................................122-28-3

 الگوها و رفتارهای گردشگری...............................................................................................123-29-3

 طرح‌های توسعه......................................................................................................................124-30-3

فصل چهارم :  مطالعات تکمیلی

 گردشگری به عنوان یک سیستم................................................................................................127-1-4

  عناصر اصلی سیستم گردشگری..............................................................................................128-2-4

اصول بین المللی گردشگری....................................................................................................130 -3-4

بررسی ونقد طرح برنامه ملی توسعه گردشگری ایران............................................................134 -4-4

 طرح توسعه ملی گردشگری ایران............................................................................................135-5-4

 انواع گردشگری........................................................................................................................135-6-4

 گردشگری روستایی..................................................................................................................137-7-4

 گردشگری شهری......................................................................................................................138-8-4

 گردشگری درطبیعت (طبیعت گردی) ...................................................................................140 -9-4

 گردشگری پایدار....................................................................................................................143-10-4

  عنوان                                                                                                                                     صفحه

 اصول گردشگری پایدار.........................................................................................................144-11-4

 گردشگری فرهنگی.................................................................................................................145-11-4

 اکوتوریسم..............................................................................................................................147-12-4

 گردشگری و تكنولوژی..........................................................................................................148-13-4

 انواع جاذبه ها گردشگری......................................................................................................152-14-4

 شاخصهای کیفی طراحی منظر...............................................................................................154-15-4

طراحی محیط و منظر........................................................................................................154 -1-15-4

 -2-15-4برنامه‌ریزی تفرجی.............................................................................................................155

 -3-15-4بستر طراحی و امکان سنجی و محدودیتها......................................................................156

-4-15-4پوشش گیاهی.....................................................................................................................156

 -5-15-4پوشش گیاهی منطقه.........................................................................................................158

 -6-15-4انتخاب گیاهان برای استقرار در طراحی( الف)..............................................................158

 -7-15-4انتخاب گیاهان برای استقرار در طراحی(ب)...................................................................160

 -8-15-4بافت...................................................................................................................................161

 -9-15-4معرفی و انتخاب گیاهان قابل رشد در سایت..................................................................161

  عنوان                                                                                                                                     صفحه

 -10-15-4ترکیب عملکردی درختان..............................................................................................162

 -16-4گذرها در طراحی سایت........................................................................................................162

-17-4 آب در طراحی سایت.............................................................................................................164

 -18-4«آب» در طراحی فضای سبز..................................................................................................164

 -19-4اشکال استفاده از آب در معماری و شهرسازی....................................................................165

 -20-4نگرش‌های گوناگون انسان نسبت به آب..............................................................................166

 ویژگی‌های خاص خط، فرم، رنگ و بافتی...........................................................................167-21-4

 تکنیک‌‌های استفاده از آب......................................................................................................168-22-4

 مبلمان و المان‌های سایت..................................................................................................... 170-23-4

نتیجه‌گیری...............................................................................................................................172 -24-4

فصل پنجم :  ضوابط طراحی منظر

 -1-5ضوابط طراحی پارک و فضای سبز........................................................................................173

 -1-1-5ضوابط شهرسازی.............................................................................................................. 173

 -2-1-5ضوابط اجرایی....................................................................................................................173

-3-1-5 ضوابط مربوط به شهرسازی................................................................................................173

  عنوان                                                                                                                                     صفحه

 -2-5تعیین ابعاد و اندازه فضاها......................................................................................................174

 -3-5ضوابط گذرها..........................................................................................................................174

 -4-5ضوابط کف سازی ...................................................................................................................175

 -5-5ضوابط تجهیزات .....................................................................................................................181

 -6-5بخش خدماتی .........................................................................................................................186

 -1-6-5رستوران مجموعه.................................................................................................................186

-2-6-5 اغذیه ...................................................................................................................................187

 -3-6-5تریا .......................................................................................................................................187

 -4-6-5چایخانه ................................................................................................................................187

 -5-6-5فضاهای لازم  چایخانه‌ سنتی...............................................................................................188

-6-6-5 رستوران سنتی .....................................................................................................................188

-7-6-5 كیوسكهای فروش تنقلات ..................................................................................................189

-8-6-5نگهبانی و اطلاعات ..............................................................................................................190

 -9-6-5سرویسها .............................................................................................................................190

-10-6-5 پاركینگ ...........................................................................................................................190

  عنوان                                                                                                                                     صفحه

 -11-6-5اداری.................................................................................................................................191

-7-5 بخش فرهنگی ..........................................................................................................................192

-1-7-5  حداقل مساحت مورد نیاز فضاهای رفاهی خدماتی .........................................................192

-2-7-5 حداقل مساحت مورد نیاز فضاهای تجاری .......................................................................194

-3-7-5 حداقل مساحت مورد نیاز فضاهای اداری..........................................................................194

-8-5 درك ارزشهای بصری مناظر...................................................................................................195

 -1-8-5پوشش گیاهی مجموعه....................................................................................................... 195

 -2-8-5ارزیابی پوشش گیاهی .........................................................................................................196

 -3-8-5طراحی مبلمان در فضای سبز..............................................................................................198

 -4-8-5سكوهای نشیمن در فضای سبز...........................................................................................199

-5-8-5 تدوین برنامه فیزیکی ..........................................................................................................200

  عنوان                                                                                                                                     صفحه

فصل ششم :    مطالعات تطببقی

نمونه‌ پارک‌های داخلی..................................................................................................................203 -6

-1-6 باغ سنگی (پارک جمشیدیه، تهران) .......................................................................................203

-2-6 طراحی فضاهای عمومی و بناها................................................................................................204

-3-6 حرکت آب................................................................................................................................207

-4-6 مصالح........................................................................................................................................208

-5-6 پارک گلدن گیت......................................................................................................................210

-6-6 باغ‌ها..........................................................................................................................................212

-7-6 یادبودها.....................................................................................................................................214

مجسمه ها و المانها ..................................................................................................................217 -8-6

فصل هفتم :  مطالعات کالبدی

7-1- بررسی سایت و تجزیه و تحلیل آن ...........................................................................................218

7-1-1مشخصات سایت......................................................................................................................218

7-1-2- محل قرار گیری سایت..........................................................................................................218

7-1-3- آنالیز سایت انتخابی...............................................................................................................218

7-1-4- آنالیز سایت سوران(بررسی ساختاری) .................................................................................219

فصل هشتم :  فرآیند طراحی پروژه

 -1-8چگونگی شکل گیری ساختار ( مبانی برنامه ریزی  طرح )...................................................229

 اصول ساختار فضایی در طرح و برنامه‌ریزی پیش از طرح....................................................229-2-8

 تعریف فضا و درک فضایی1............................................................................................ 229 -1-2-8

 زبان الگوهای رفتاری (دستیابی به الگوهای رفتاری برای طراحی) ................................231 -2-2-8

 شناسایی تمایلات رفتاری مخاطبین سایت سوران.................................................................234 -3-8

 شکل گیری ساختار و ایده .....................................................................................................236 -4-8

-1-4-8 نقش ایده در طراحی ...........................................................................................................237

 نقش ایده در طراحی تفرجگاه............................................................................................238 -2-4-8

 در جستجوی ایده.................................................................................................................239-3-4-8

 شناسایی استفاده کنندگان از منبع تفرجگاه سوران..................................................................240-5-8

 نتیجه گیری................................................................................................................................241-6-8

 اصول و مبانی نظری پروژه....................................................................................................242-1-6-8

 آنالیز ایده اصلی....................................................................................................................243-2-6-8

منابع و ماخذ .......................................................................................................................................244

فصل نهم :  معرفی طرح

فصل اول: طرح مسأله

1-1-‌ ضرورت طرح پروژه

1-2- روش مطالعه و تحقیق

1-3- تجزیه و تحلیل امکان‌سنجی پروژه

1-4- تعریف پروژه

1-1- ضرورت طرح پروژه

نیازهای فرهنگی یک جامعه یکی از نیازهای زندگی برای جوامع بشری است و سرعت حرکت جوامع به عوامل مختلف و گوناگونی بستگی دارد که باعث رهنمون ساختن پیشرفت هر چه بیشتر آن می‌گردد. حرکت در جهت فرهنگ‌سازی و برآورد کردن نیازهای مرتبط با آن یکی از اهداف کلان شهرهای ماست که این اهداف را نیز می‌توان اکنون جز سیاست شاخص فضاهای بیرون شهری یافت. این فرهنگ‌سازی‌ها در ابعادی خاص و به منظور پیشبرد اهداف خاصی در شهرها صورت می‌گیرد. بحث توریسم و اقامتگاه‌های موردنیاز آنها با توجه به موقعیت مناطق جدید شهری امری مهم و غیر قابل انکار است. خلق فضاهای توریستی- اقامتی در قالب گردشگاه با تمام امکانات و فضاهای دلپذیر و متنوع به خودی خود می‌تواند کششی قابل توجه برای مخاطبانی باشد که به منظور گذراندن اوقات فراغت خود و یا رسیدن به شهرهای بزرگ ناچارند زمانی را در چنین محیط‌هایی بگذرانند.

پس چه خوب است بدین منظور بستری مناسب در فضایی پاک و عاری از آلودگی‌های صوتی و محیطی یک کلان شهر ایجاد کرد که بتوان ضمن پاسخگویی به نیازهای مسافرن از پتانسیل‌های خاص این فضاها نیز بهترین استفاده را برد. منطقه سوران یکی از مناطق اطراف شهر مشهد است که به عنوان یک منطقه حاشیه‌ای در کنار شهر مشهد و در حد فاصل (مشهد- شاندیز) بنیان نهاده شده است.

 ولی این منطقه با گذشت زمان چندان به جلو پیش نرفته است و نیاز خاصی در این باره ضروری به نظر می‌رسد. با چنین نگرشی بحث اوقات فراغت هر چه بیشتر خودنمایی می‌کند. با توجه به مقوله فرهنگ و اهمیت به هدایت آن به سمت و سویی خاص که گفته شد، منطقه گردشگری سوران هنوز فاقد یک قطب مناسب تفریحی- اقامتی است. با توجه به نیازهای این منطقه به چنین فضاهایی به نظر می‌رسد طراحی یک مجموعه گردشگری با کیفیت از جمله نیازهای رده اول این ناحیه از اطراف مشهد است.

1-2- روش‌های مطالعه وتحقیق

1-3- تجزیه و تحلیل امکان‌سنجی پروژه

پیش‌بینی این که پروژه در حال طراحی تا چه حد نزدیک به واقعیت است، یکی از ابعاد مهم تصمیم‌گیری‌ها در این مرحله‌ می‌باشد. در اینجا بایستی به نکات مهمی توجه داشت که فاکتورهای زیادی را برای تشخیص این امر در نظر گرفت. از مهم‌ترین این فاکتورها بحث اجرایی بودن و ایجاد کششی مناسب در مخاطبین آینده خود است. میزان و نوع تعدد کاربری‌ها در پروژه‌های موردنظر از دیگر فاکتورهاست. باید توجه داشت که تعدد کاربری‌ها در این مجموعه تا چه حد می‌تواند پاسخگو باشد.

 شناخت دقیق نوع مخاطب پاسخ اصلی این سؤال است. قطعاً متناسب با نوع جنس و سن مخاطب بایستی به خلق فضاهای خاص پرداخت. چرا که عدم توجه به این مسأله خود رکودی را ایجاد خواهد کرد که غیر قابل جبران است. پس کاربری‌های موردنیاز یک توریست از درجه مهمی در این تقسیم‌بندی برخوردار است.

بحث مربوط به زیبایی‌شناسی پروژه و ایجاد توجه به تمامی موارد ذکر شده می‌تواند پروژه را هر چه بیشتر به سمت اجرایی شدن و بالا بردن ضریب اطمینان بالا از کسب موفقیت سوق دهد.

1-4- تعریف پروژه

منظور بررسی اهداف مشترکی است که در طراحی یک مجموعه گردشگری می‌توان در نظر گرفت. این اهداف عبارتند از:

-‌ چه قشری از جامعه را باید طلب کند؟

- این مجموعه از چه نوع و دارای چه سطح کیفی است؟

- چه نوع سرویس و یا امکانات رفاهی باید در آن ارایه شود؟

- بر کدام یک از فعالیت‌های عمومی آن باید تأکید کرد؟

در این رابطه تهیه لیستی از خلاصه کاربری‌های عمومی و اصلی الزامی است. تهیه فهرست دقیق از فضاهای درآمدزا، که بر مبنای آن فضاهای خدماتی و پشتیبانی طراحی گردد.

این فهرست هسته مرکزی طرح و توسعه فضا را تشکیل می‌دهد. این در حالی است که حتی تهیه لیست اجمالی از ملزومات مربوط به رستوران، کافی شاپ و... بر ابعاد و اندازه آنها در طراحی فضایی مثل آشپزخانه بسیار مؤثر است. به منظور پاسخگویی به سؤالات فوق به طور اجمالی می‌توان گفت:

1-‌‌ عموم افراد جامعه علی‌الخصوص جامعه ایرانگردان، جهانگردان، مسافران و زائران مشهد مقدس که در طول مسیر به این مکان می‌رسند، می‌توانند از امکانات این مجموعه بهره‌مند شوند.

2- کلیه فضاهای موردنیاز یک توریسم به منظور اقامت راحت در این مکان تعبیه گردیده است.

3- فضاهای این مجموعه گردشگری را به سه بخش فضاهای عمومی، خدماتی و اقامتی (سوئیت) می‌توان تقسیم کرد. در هر بخش بسته به نوع کاربری فضا سعی شده است که امکانات رفاهی خاصی طراحی شود.

3باغ فین کاشان

باغ فین، یکی از اصلی ترین باغهای ایرانی  در کاشان می باشد که از باغهای معروف دوران صفویه ، زندیه ، قاجاریه و عصر معاصر بوده است که به علت وفور آب چشمه سلیمانی ، حوض ، استخر ، فواره های فراوان ، درختان کهنسال ، عمارتهای تاریخی، وجود حمام فین از اهمیت بسزایی برخوردار است . همچنین نمونه قابل تحسینی از باغهای سلطنتی ایران است . یعنی کلیه مشخصات و جنبه های مختلف باغهای ایران در این باغ جمع شده است . «باغ تاریخی فین» ، در انتهای جاده شش کیلومتری کاشان به سمت شهرک فین، قرار دارد. این باغ مساحت 23700 متر مربع ، از زیباترین و قدیمی ترین باغهای سنتی ایران به شمار می آید که در مجاروت یکی از کهن ترین تمدنهای بشری (تمدن سیلک) واقع شده است .

چشمه معروف سلیمانی که ازکوه دندانه سرچشمه گرفته عامل اصلی احداث این باغ بوده است . بنای اولیه این چشمه را به شاه سلیمان صفوی نسبت داده اند .

در قدیمی ترین و معتبرترین منابع تاریخی آمده است که باغ فین را اول بار وشتاسب (گشتاسب) بنا نهاد. پس از آن احداث باغ و بناهای شاهانه فین را به پادشاهان آل بویه نسبت داده اند و از آبادی ابنیه آن در عهد ایلخانان مغول سخن به میان آمده است. اما بناهای کنونی باغ فین در دوره های صفویه، زندیه و قاجاریه ساخته شده است . در دوره صفویه ، عمارت کنونی شترگلوی شاه عباسی و عمارت زیبای کلاه فرنگی احداث گردید و در دوران قاجاریه این باغ اهمیت فراوانی یافت و بناهای دیگر نیز به آن افزوده شد.

اکنون به برجسته ترین ویژگیهای این باغ اشاره می کنیم :

این باغ نماینده سلسله ای از تضادهای برجسته بین زمین های لم یزرع خارج باغ و سبزی و خرمی و شادابی داخل آن می باشد. در خارج باغ ، آب کمیاب و پر ارزش است در حالی که در این باغ آب به حد وفور جریان دارد.

در این باغ، درخت و سبزه و گلهای رنگارنگ و کاشی های فیروزه ای و فواره ها و گچ بریها و منبت کاری ها جایگزین زمین لم یزرع و یکنواخت خارج گردیده و قرینه سازی محوری باغ در مقابل زمینهای غیر قابل کشت خارج، قرار گرفته است.

طرح باغ فین طرح قالیهای ایران را به خاطر شخص می آورد زیرا کلیه عوامل یعنی نهرهای متعدد، درختان میوه، گلها و کوشکها، به نسبت مشابه در هر دو مشاهده می شود.

استخر بزرگتر بقایای کوشک مرکزی را در خود منعکس می سازد که احداث آن را به فتحعلی شاه نسبت می دهند. طرحی که در حدود صد سال قبل تهیه گردید، جنبه اصلی آن را نشان می دهد.

تاسیسات آبرسانی دقیق و پیچیده این باغ مانند ارتفاع یکنواخت فواره ها در تمامی طرح شیب باغ ، همچنین ترکیبهای مختلف آب مانند آب و آینه ، آب و چشمه ، آب و جوشش ، آب و حرکت، آب و رطوبت که همگی نشانگر پیچیدگی سیستم تاسیساتی و آبرسانی این باغ است.

استفاده از لعاب آبی رنگ در سیتم فواره گذاری و ترکیبات آن با سنگ چین کف جویبارها جهت لغزش آب از حرکت رنگ آبی به انعکاس رنگ نقره ای که بسیار دقیق انجام گرفته و به وضوح قابل روئیت است.

آب قبل از ورود به داخل باغ، در قسمت شمال غربی وارد استخر بزرگ با عمق بسیار شده، سپس آب مجدداً وارد باغ می گردد . آب مازاد پس از بازی و نوازش کل باغ در قسمت جنوب شرقی وارد آسیاب آبی بزرگ می شود که کاربرد اقتصادی و سیاسی داشته و پس از آن جهت آبیاری باغهای انار و انجیر قسمت شرقی به مصرف عام می رسد.

استفاده صحیح از مصالح در ابنیه باغ  کاربرد مناسب آن باعث شده که پس از گذشت سالهای بسیار، هیچگونه فرسایشی در آنها بوجود نیاید.

معماری باغ دقیقاً بر اساس زاویه ها، مناظر و کاربردهای مختلف فصلی طراحی شده به نحوی که همان آبی که در باغ جریان دارد یکباره داخل فضای معماری شده است و از آنجا خارج می گردد.

طراحی فضای معماری بدون در و پنجره یكی دیگر از دلایل ادغام معماری و باغ می باشد .

معماری ورودی باغ به شکل طراحی شده است که ناظر یک مرتبه تمامی مناظر باغ را نمی تواند مشاهده کند.

در امتداد محور اصلی باغ درختان بلند سرو و چنار معبر زیبایی را به طرف بنا بوجود آورده اند. همچنین ارتباط فضایی داخل و خارج کوشک مرکزی به سهولت قابل درک است.

   باغسازی دوره نادری، زندیه، قاجاریه و معاصر    

 -4باغهای شیراز

الف) باغهای هفت تن و چهل تن

باغهای هفت تن و چهل تن در شمال حافظیه واقع گردیده است . وجه تسمیه این باغها تعداد پیشوایان مذهبی است که می گویند در دیوارهای بلند و گلی آنها مدفون شده اند . احداث هر دو باغ مذکور را مربوط به زمان کریم خان زند می دانند و ممکن است این موضوع صحت داشته باشد چون در سال 1810 اروپائیان از هر  دو باغ مزبور بازدید کرده اند و طرح هر دوی آنها طرح باغ معمولی است که معمولاً کوشکی در قسمت شمال آنها احداث می کردند. کوشک ها به عرض باغ ساخته شده و در اطاقها رو به جنوب باز می شود و استخری در جلوی کوشک احداث کرده اند.

3باغ فین کاشان

باغ فین، یکی از اصلی ترین باغهای ایرانی  در کاشان می باشد که از باغهای معروف دوران صفویه ، زندیه ، قاجاریه و عصر معاصر بوده است که به علت وفور آب چشمه سلیمانی ، حوض ، استخر ، فواره های فراوان ، درختان کهنسال ، عمارتهای تاریخی، وجود حمام فین از اهمیت بسزایی برخوردار است . همچنین نمونه قابل تحسینی از باغهای سلطنتی ایران است . یعنی کلیه مشخصات و جنبه های مختلف باغهای ایران در این باغ جمع شده است . «باغ تاریخی فین» ، در انتهای جاده شش کیلومتری کاشان به سمت شهرک فین، قرار دارد. این باغ مساحت 23700 متر مربع ، از زیباترین و قدیمی ترین باغهای سنتی ایران به شمار می آید که در مجاروت یکی از کهن ترین تمدنهای بشری (تمدن سیلک) واقع شده است .

چشمه معروف سلیمانی که ازکوه دندانه سرچشمه گرفته عامل اصلی احداث این باغ بوده است . بنای اولیه این چشمه را به شاه سلیمان صفوی نسبت داده اند .

در قدیمی ترین و معتبرترین منابع تاریخی آمده است که باغ فین را اول بار وشتاسب (گشتاسب) بنا نهاد. پس از آن احداث باغ و بناهای شاهانه فین را به پادشاهان آل بویه نسبت داده اند و از آبادی ابنیه آن در عهد ایلخانان مغول سخن به میان آمده است. اما بناهای کنونی باغ فین در دوره های صفویه، زندیه و قاجاریه ساخته شده است . در دوره صفویه ، عمارت کنونی شترگلوی شاه عباسی و عمارت زیبای کلاه فرنگی احداث گردید و در دوران قاجاریه این باغ اهمیت فراوانی یافت و بناهای دیگر نیز به آن افزوده شد.

اکنون به برجسته ترین ویژگیهای این باغ اشاره می کنیم :

این باغ نماینده سلسله ای از تضادهای برجسته بین زمین های لم یزرع خارج باغ و سبزی و خرمی و شادابی داخل آن می باشد. در خارج باغ ، آب کمیاب و پر ارزش است در حالی که در این باغ آب به حد وفور جریان دارد.

در این باغ، درخت و سبزه و گلهای رنگارنگ و کاشی های فیروزه ای و فواره ها و گچ بریها و منبت کاری ها جایگزین زمین لم یزرع و یکنواخت خارج گردیده و قرینه سازی محوری باغ در مقابل زمینهای غیر قابل کشت خارج، قرار گرفته است.

طرح باغ فین طرح قالیهای ایران را به خاطر شخص می آورد زیرا کلیه عوامل یعنی نهرهای متعدد، درختان میوه، گلها و کوشکها، به نسبت مشابه در هر دو مشاهده می شود.

استخر بزرگتر بقایای کوشک مرکزی را در خود منعکس می سازد که احداث آن را به فتحعلی شاه نسبت می دهند. طرحی که در حدود صد سال قبل تهیه گردید، جنبه اصلی آن را نشان می دهد.

تاسیسات آبرسانی دقیق و پیچیده این باغ مانند ارتفاع یکنواخت فواره ها در تمامی طرح شیب باغ ، همچنین ترکیبهای مختلف آب مانند آب و آینه ، آب و چشمه ، آب و جوشش ، آب و حرکت، آب و رطوبت که همگی نشانگر پیچیدگی سیستم تاسیساتی و آبرسانی این باغ است.

استفاده از لعاب آبی رنگ در سیتم فواره گذاری و ترکیبات آن با سنگ چین کف جویبارها جهت لغزش آب از حرکت رنگ آبی به انعکاس رنگ نقره ای که بسیار دقیق انجام گرفته و به وضوح قابل روئیت است.

آب قبل از ورود به داخل باغ، در قسمت شمال غربی وارد استخر بزرگ با عمق بسیار شده، سپس آب مجدداً وارد باغ می گردد . آب مازاد پس از بازی و نوازش کل باغ در قسمت جنوب شرقی وارد آسیاب آبی بزرگ می شود که کاربرد اقتصادی و سیاسی داشته و پس از آن جهت آبیاری باغهای انار و انجیر قسمت شرقی به مصرف عام می رسد.

استفاده صحیح از مصالح در ابنیه باغ  کاربرد مناسب آن باعث شده که پس از گذشت سالهای بسیار، هیچگونه فرسایشی در آنها بوجود نیاید.

معماری باغ دقیقاً بر اساس زاویه ها، مناظر و کاربردهای مختلف فصلی طراحی شده به نحوی که همان آبی که در باغ جریان دارد یکباره داخل فضای معماری شده است و از آنجا خارج می گردد.

طراحی فضای معماری بدون در و پنجره یكی دیگر از دلایل ادغام معماری و باغ می باشد .

معماری ورودی باغ به شکل طراحی شده است که ناظر یک مرتبه تمامی مناظر باغ را نمی تواند مشاهده کند.

در امتداد محور اصلی باغ درختان بلند سرو و چنار معبر زیبایی را به طرف بنا بوجود آورده اند. همچنین ارتباط فضایی داخل و خارج کوشک مرکزی به سهولت قابل درک است.

   باغسازی دوره نادری، زندیه، قاجاریه و معاصر    

 -4باغهای شیراز

الف) باغهای هفت تن و چهل تن

باغهای هفت تن و چهل تن در شمال حافظیه واقع گردیده است . وجه تسمیه این باغها تعداد پیشوایان مذهبی است که می گویند در دیوارهای بلند و گلی آنها مدفون شده اند . احداث هر دو باغ مذکور را مربوط به زمان کریم خان زند می دانند و ممکن است این موضوع صحت داشته باشد چون در سال 1810 اروپائیان از هر  دو باغ مزبور بازدید کرده اند و طرح هر دوی آنها طرح باغ معمولی است که معمولاً کوشکی در قسمت شمال آنها احداث می کردند. کوشک ها به عرض باغ ساخته شده و در اطاقها رو به جنوب باز می شود و استخری در جلوی کوشک احداث کرده اند.