مقاله نقش اقتصادی گردشگری

مقاله نقش اقتصادی گردشگری

سرآغاز:

گردشگری، یكی از پویاترین فعالیت‌های اقتصادی عصر حاضر است كه نقش مهمی در توسعه پایدار محلی ایفا می‌كند. این صنعت از طریق تركیب و به‌كارگیری همزمان منابع داخلی و خارجی منافع اجتماعی، اقتصادی، زیست‌محیطی و فرهنگی زیادی را به همراه دارد.

در بسیاری از كشورها، امروزه گردشگری نیروی اصلی بهبود و رشد اقتصادی كشور محسوب شده و با فراهم آوردن فرصتی راهبردی به اقتصاد محلی تنوع بخشیده، موجب اشتغالزایی شده، ایجاد درآمد می‌كند و باعث افزایش ارزش منابع وارد شونده به محیط محلی می‌شود.

از این رو گردشگری، یك گزینه اولیه در امر توسعه به حساب می‌آید و اركان مهم آن عبارتند از: محیط زیست و فرهنگ محلی در كنار رضایت و موافقت محلی برای پذیرش گردش.

گردشگری و توسعه محلی یك قلمرو

رشد گردشگری در خلال دهه‌های اخیر، به گونه‌ای بوده كه در مناطق مختلف دنیا به وضوح دیده شده است. فرآیند جهانی‌سازی به طور مشخص توسعه این بخش را تحت‌تاثیر قرار داده و مرزها را به عنوان یكی از مشكلات مهم برای آن از بین برده است.

حركت‌های جمعیت و منابع، عوامل دخیل در این تحول محسوب شده و اثبات می‌كنند گردشگری ظرفیت بالایی برای تاثیرگذاری داشته و می‌تواند طلایه‌دار توسعه اقتصادی و اجتماعی در قلمروهای مختلف باشد.

زیر بخش‌های اقتصادی كمی وجود دارند كه از چنین انعطاف‌پذیری و قابلیت انطباق با محیطی كه در آن عمل می‌كنند، بهره‌مند باشند و این دلیل ارتباط مبحث گردشگری با موقعیت‌های راهبردی برای توسعه محلی است، اما گردشگری، ارتباط تنگاتنگی با سایر عوامل اقتصادی دارد و عوامل مختلف دست به دست هم می‌دهند تا كشوری، از مسیر گردشگری به موفقیت‌های اقتصادی برسد.

در چارچوب گفتمان‌های اشتغالزایی و سرمایه‌گذاری، نیز گردشگری می‌تواند ابزار مهمی برای توسعه ثروت باشد. فراتر از این، گردشگری تاثیرات مثبتی در تقویت ارزش‌های بومی منطقه، اثبات ارزش‌های فرهنگی محلی، گشودن جوامع محلی به روی تاثیرات خارجی و توسعه توان بالقوه یك قلمرو می‌گذارد كه شایان توجه است. اما چگونه؟

ایجاد شرایط لازم برای فعالیت این منطقه به عنوان منطقه گردشگری فرآیند پیچیده‌ای است و مشكلات فراروی آن اغلب از به كمال رسیدن و ایده‌آل شدنش جلوگیری می‌كند.

عملكرد صحیح یك منطقه هدف گردشگری، به طور مستقیم و انحصاری به تعداد گردشگرانی كه از آن بازدید می‌كنند برنمی‌گردد، بلكه این عدد صرفا یك شاخص و دستاورد است و نباید مرجع قرار گیرد و یا به عنوان نقطه‌ای برای آغاز تفسیر چرخه زندگی پیچیده یك منطقه گردشگری انتخاب شود.

از سوی دیگر، ایجاد یك منطقه هدف جدید درون جریان‌ها و شبكه‌های موجود در بازار، كار ساده‌ای نیست و فروش چیزی كه تازه آغاز به فعالیت كرده، مشكلات زیادی را به دنبال دارد.

از این رو، نهادهای اجرایی محلی، باید در جهت ارتقای وضعیت بافت اجتماعی – اقتصادی فعالیت كنند، به نحوی كه در سرمایه‌گذاران منطقه برای سرمایه‌گذاری در زیرساخت‌های مربوط به خدمات گردشگری مانند هتل، رستوران و ... انگیزه ایجاد كنند.

گردشگری و اشتغالزایی

توان بالقوه گردشگری برای اشتغالزایی، یكی از ویژگی‌های مهم این صنعت است. خدمات زیادی در بخش گردشگری تاكنون به وجود آمده است و ظرفیت بالایی برای ایجاد خدمات جدید دیگر نیز وجود دارد و از این گذشته، گردشگری توان جذب نیروهای مازاد سایر بخش‌های اقتصادی را نیز دارد.

اما یكی از مشكلات نگران‌كننده در این عرصه استخدام كنترل‌نشده و بی‌رویه نیروهای غیرمتخصص است و این امر در درازمدت می‌تواند به افت شدید كیفیت خدمات ارائه‌شده در این بخش و كاهش مطلوبیت و به تبع ارزش آن در بازار منجر شود.

دلایل شكل‌گیری چنین وضعیتی متعدد است از جمله اینكه در مناطقی شرایط اقتصادی نابسامان موجب می‌شود كه قسمتی از نیروهای كار متعلق به بخش‌های دیگر به بخش گردشگری انتقال پیدا كنند و تبدیل به مجریان تورهای كوچك شوند. این تغییر ناگهانی آن قدر سریع اتفاق می‌افتد كه برنامه‌های آموزشی صحیح و كارآمد نمی‌تواند برای آن پیش‌بینی شود.

همچنین در مناطقی كه هیچ سنتی در زمینه گردشگری وجود ندارد، فعالیت‌های گردشگری به طور غریزی سامان یافته و این آفتی است كه به ویژه در زمینه گردشگری روستایی زیاد به چشم می‌خورد. به این ترتیب تخصص‌گرایی مورد غفلت واقع می‌شود و در اینجا هم دوباره اهمیت دخالت به هنگام نهادهای اجرایی عمومی در برگزاری دوره‌ها و برنامه‌های آموزشی خود را نشان می‌دهد.

...

فصل دوم

فرضیات

• رونق جهانگردی بر ایجاد اشتغال تأثیرمی گذارد.
• رونق جهانگردی بر فعالیت رستورانها
• رونق جهانگردی بر عرضه سوغاتی
• رونق جهانگردی بر فعالیتهای حمل و نقل و تور گردانی
• رونق جهانگردی در صنایع دستی

گردشگری و توسعه در جهان سوم

کشور ما نیز به لحاظ موقعیت مکانی و داشتن عناصر مهم جذب گردشگری چون مناطق طبیعی آثار باستانی، تنوع اقلیمی و تمدن ریشه دار و انقلاب کلامی (انقلاب فرهنگی که پیام آور صلح، داشتن استدلال و منطق بر ایجاد ارتباطات و... است) در تلاش است تا از اقتصاد تک پایه به سمت اقتصاد متنوع و با ثبات حرکت نماید و در این چارچوب علاوه بر تنوع بخشی به اقتصاد خود، پیام فرهنگی و سیاسی خویش را که بر محور گفتگوی تمدنهاست به صورت جریان آزار مبادلات فرهنگی و ارتباطی در معرض افکار جهانیان قرار دهد.

بدون شک دستیابی به چنین اهدافی مستلزم شناخت فرآیند گردشگری (طبقه بندی، رویکردها، سیاستها و آثار اجتماعی، فرهنگی و زیست محیطی و اقتصادی و...) می باشد تا با یک پشتوانه علمی و آگاهی از آثار مثبت و منفی این پدیده در جهان و ایران، به انتخاب آگاهانه یک راهبرد منطقی واقع گرا توأم با برنامه ریزی و مدیریت صحیح گردشگری در چارچوب فرآیند توسعه همه جانبه و پایدار دست زد.

معرفی کلی

 لوئیس ترمز گردشگری بین المللی ر ابه عنوان «امید بخش ترین، پیچیده ترین و جایگزین ترین صنعتی که جهان سوم با آن روبروست» توصیف می کند، هر چند تنها در سالهای اخیراست که گردشگری بیشتر در کنار فعالیتهای اقتصاد سنتی در متون علمی جهان سوم جای خود را یافته است. گسترش فزاینده تحقیقات مربوط به گردشگری منجر به پیدایش رویه ها و تقسیمات جالبی شده است. قابلیت سال قبل در مطالعات چنین فرض می شد که گسترش صنعت گردشگری در جهان سوم، کار خوبی است، گر چه به این نکته هم اذعان می شد که این کار مشکلاتی دارد که دیر یا زود رفع خواهد شد. این تصور در دهه ی 1970 تغییر یافت، زیرا در آن زمان محققان دانشگاهی دیدگاه منفی تری نسبت به پیامدهای گردشگری داشتند که ناشی از انتقاد مستقیم دارد به این صنعت به عنوان یک عامل مؤثر در توسعه بود. گردشگری بین المللی یک صنعت متغیر با بازدیدکنندگان بالقوه است که به سرعت مقاصد مشهور سابق- نظیر بیروت و یا حتی یونان- را به دلیل تهدید سلامتی یا امنیت ترک می کنند.

...

فصل سوم

آرمان گردشگری میان فرهنگی

جامعه ی ما جهانی ازلی متشکل از هزاران فرهنگ مختلف است. برای زندگی کردن مسالمت آمیز با یکدیگر نیازمند: 1. شناختی درباره ی 2. احترام به ؟ و در صورت ممکن 3. فهم روشهای زندگی همدیگر هستیم. بنابراین، انکار گزینشی این شناخت، احترام و فهم دور از انصاف و نامناسب خواهد بود ما باید یقیناً در پی یافتن راه حلی برای مسائل بسیار و گوناگونی همراه پذیرش این نکته از محل عزیمت است باشیم که این را می گوید، که حداقل در تئوری، به شرط آنکه سایر ضوابط رعایت شوند، باید حق تساوی فرصت دسترسی، یا عدم دسترسی اجتناب ناپذیر، به هر بخشی از میراث فرهنگی وجود داشته باشد، هر چند که این امر در عمل می تواند مشکل آفرین باشد و اغلب بسیار بسیار دشوار و گاهی غیر ممکن است.

گسترش گردشگری فرهنگی در جهان: حدود، دلایل، تنوع بازدیدکنندگان:

در جاهای زیادی در پهنه جهان، بسیاری از جاذبه های گردشگری فرهنگی اکنون دچار زیادی بیش از حد باز دیدکننده هستند، در حالی که از جاذبه های دیگر به اندازه ی ظرفیتشان دیدن می شود. در جاهای دیگر و اغلب دقیقاً در همان مکانها، موارد فرهنگی وجود دارند که اختصاص به جلب بازدیدکنندگان دارند ولی، به دلیل یا دلایلی، این نقش را با موفقیت انجام نمی دهند. در جاهای دیگر گردشگری فرهنگی به تازگی به عنوان یک صنعت یا فعالیت شروع شده است یا اصلاً وجود ندارد. در موقعتی که بدین شکل توضیح داده شد، مشاهده این که اهداف گردشگری یک گروه به ندرت احتمالاً شبیه اهداف گروه دیگری باشد دشوار نیست.

علت برانگیختگی بازدیدکنندگان برای بازدید از یک محل:

افزایش سرسام آور گردشگری در کل اصولاً به علت بهتر شدن ارتباطات، افزایش ثروت و رفاه و اوقات فراغت بیشتر است. درباره آنچه که به عنوان گردشگری فرهنگی تلقی می شود. همانطور که در پیشگفتار ارائه شد گردشگری به منظور «بازدید از یک در خیابان بالایی» بدون حضور فرهنگ بیگانه یعنی متفاوت بودن، قدرت جذابیت اندکی خواهد داشت. بدون این متفاوت بودن ترک خانه چه فایده ای خواهد داشت؟

...