مبانی و پیشینه نظری عدالت اجتماعی و عدل علی

معرفی مبانی و پیشینه نظری عدالت اجتماعی و عدل علی

در این فایل (word) پیشینه نظری (فصل دوم پایان نامه) به مبحث عدالت اجتماعی از منظر امام علی علیه السلام، با منبع نویسی و رفرنس دقیق پرداخته شده است.

بخشهایی از متن مبانی نظری

حوزه عدالت اجتماعی

عدالت اجتماعی به حوزه خاصی از زندگی اختصاص ندارد و طبق فرمایش نبی اکرم صلی الله علیه و آله: آسمان ها و زمین بر پایه عدالت نهاده شده است. بنیان نظام آفرینش و هم چنین قوانین و تشریعات الهی بر پایه عدل نهاده شده است. بر این اساس در همه حوزه های زندگی می بایست اصل عدالت مورد توجه و رعایت قرار گیرد. به همین دلیل عدالت در حوزه های اقتصادی، سیاسی، قضایی، خانوادگی، شخصی، و نسبت به خرد و کلان و دارا و ندار و معتبر و غیرمعتبر مورد تأکید قرار گرفته و از هرگونه بیدادی هشدار و پرهیز داده شده است.

مصادیق اجرای عدالت اجتماعی

حق و باطل دو مفهوم متضاد و متناقض هستند. بودن یکی برابر با نبودن دیگری است. بر پایی حق یکی از مصداق های عدالت است. امام علی علیه السلام بر پایی حق را عامل عزت مندی و پایداری دین و اصلاح روزگار و دوام حکومت می داند.

برپایی حق و زنده نگه داشتن آن برای حضرت علیه السلام از اهمیت زیادی برخوردار بوده است و همواره از کارگزارانش می خواست تا به این امر پایبند باشند.

اجرای عدل و قسط با برپایی حق رابطه دوطرفه دارد، همان طور که ذکر شد برپایی حق مصداقی از عدالت است و با برقراری حق در سطح جامعه، عدالت اقامه می گردد و از طرف دیگر عدالت خود عامل برپایی حق می باشد که با اجرای آن حق برقرار می شود، چنانچه امام علی علیه السلام می فرماید: به راستی که عدالت ترازوی (معیار) خدای سبحان است که در میان خلق نهاده است و برای برپاداشتن حق نصب فرموده، پس در ترازوی خداوند با او مخالفت نکن و با حکومتش مقابله ننما.

امام علی علیه السلام برپایی حق و احقاق حقوق مردم را یک رویه ای عادلانه و از وظایف حاکم اسلامی می داند و در این رابطه می فرماید: خوار نزد من گران مقدار است تا هنگامی که حق او را بدو برگردانم و نیرومند خوار است تا آن گاه که حق را از او باز ستانم.

فهرست مطالب مبانی نظری

قلمرو عدالت اجتماعی

حوزه عدالت اجتماعی

مصادیق اجرای عدالت اجتماعی

برپایی حق

برقراری مساوات

توجه یکسان به مردم

مبارزه با تبعیض

مبارزه با فساد اقتصادی

بازگرداندن حقوق غصب شده

نظارت بر فعالیت های اقتصادی

توجه به یتیمان و عدم تصرف اموال آنان

ظلم نکردن به مردم

توجه به نیازمندان

یاری مظلومان

مراعات حقوق ضعیفان

اصلاح نظام سیاسی

تخفیف در مالیات

فهرست منابع و مآخذ