مبانی نظری تحلیل نهاد توبه در حقوق بشر اسلامی و فقه جزایی

مبانی نظری تحلیل نهاد توبه در حقوق بشر اسلامی و فقه جزایی

مشخصات محصول:
توضیحات: فصل دوم پایان نامه کارشناسی ارشد (پیشینه و مبانی نظری پژوهش)
همراه با منبع نویسی درون متنی به شیوه APA جهت استفاده فصل دو پایان نامه
توضیحات نظری کامل در مورد متغیر
رفرنس نویسی و پاورقی دقیق و مناسب
منبع : انگلیسی وفارسی دارد (به شیوه APA)

خلاصه ای از کار:

تحلیل نهاد توبه در حقوق بشر اسلامی و فقه جزایی

- مفهوم توبه

در باب بیان مفهوم توبه، بین علماء و مفسران تفاسیر بسیاری بیان شده است و هرکدام از منظر و دیدگاه خود توبه را توصیف نموده اند، که به اجمال (مفهوم لغوی و اصطلاحی، مفهوم فقهی و حقوقی) بیان میگردد.

- مفهوم لغوی واصطلاحی توبه

توبه در در زبان فارسی توبه به معنی بازگشت (هر نوع بازگشتی) و بازگشت از گناه و ندامت و پشیمانی  می باشد (دهخدا،1372،ص 6220). این مفهوم یکی از مفاهیم ارزشمند اسلامی است که از ماده "توب" به معنای رجوع و بازگشت است (قرشی،1375،ص 357). ملا محسن فیض كاشانى در تعریف توبه آورده است: "توبه عبارتست از برهنه ساختن قلب از گناه و بعضى آن را چنین تعریف كرده اند كه توبه ترك گناهى است كه قبلا از  انسان سر زده است"(ملا محسن فیض كاشانى، 1374،ص 153).در این رابطه فقیه گرانقدر ملا احمد نراقی نیز اصل توبه را به باز گشت بسوی خدا تعبیر می کند به طوری که وی معتقد است اصل توبه باز گشت به سوی خدا و رجوع به سوی اوست (نراقی،1371،ص674). علامه طباطبایی در تعریف توبه می فرماید: «توبه در لغت، به معنای برگشت است و توبه از بنده، برگشت اوست به سوی پروردگارش با پشیمانی و بازگشت از سرپیچی، و از جانب خداوند نیز به معنای توفیق وی به توبه یا آمرزش گناه او.

..................

- مفهوم فقهی - حقوقی توبه

قرآن کریم و آموزه های اهل بیت همواره بر توجه به توبه و فرد تائب تاکید داشته اند. در آیه 54 سوره انعام چنین آمده است: «انه من عمل منکم سوءً بجهاله ثم تاب من بعده و اصلح فإنه غفور رحیم.» در این آیه شریفه، خداوند إصلاح را بعد از توبه موجب غفران الهی دانسته است. در آموزه های فقهی، در برخی بابها (مانند باب ارتداد، حدود، تعزیرات ، قصاص و دیات ) احکام پراکنده ای دربارة توبه آمده است. همچنین در معدود منابع فقهی، بحث توبه به صورت جداگانه مطرح شده که برخی از آنها با مباحث مطرح شده در کلام مشترک است، از جمله تعریف توبه و بیان ماهیت آن ، شروط و لوازم توبه ، مشروط نبودن صحت توبه به توانایی بر تکرار معصیت (موسوی بجنوردی:ص 329).

.................

- ماهیت و حقیقت توبه از دیدگاه شارع مقدس و بزرگان تشیع

...................

- انواع توبه از دیدگاه فقهی

...................

- شرایط توبه ازدیدگاه فقهی

................

- کیفیت احراز توبه

...............

- قاعده تدراء الحدود بالشبهات

...................

- جایگاه قاعده درء در قواعد فقه جزایی، از حیث مبنا و ماهیت

................

-رویکرد حقوق بشر اسلامی به مسأله شبهه و اثردهیِ آن بر مسئولیت کیفری مرتکب

.................

-قلمرو درء در طبقه بندی جرایم و مجازات ها در فقه جزایی

.................

-شبهه؛ دلالت لغوی، فقهی و حقوقی     

.................

-مخاطب درء به وسیله شبهات، به طور افتراقی در حدود و قصاص و دیات

..................

-مدرک عقلی و نقلی قاعده درء

...................

-انواع شبهات مشمول قاعده درء

..................

-معیارهای تحقق شبهه

...............

-آثار درء بر حقوق الله جزایی و حقوق الناس جزایی

..................

-ارزیابی قاعده درء در ساختار سیاست جنایی اسلامی از منظر تنش ظاهری میان تساهل اسلامی با پدرسالاری حقوقی اسلامی

................

- قاعده اصاله الصحه 

................

- تحلیل نهاد توبه در حقوق بشر اسلامی

...............

-بنیان های فلسفی حقوق بشر   

................

- ماهیت حقوق بشر

..............

- منابع حقوق بشر

حقوق بشر ناظر به مجموعه ای از قواعد، اصول، تمایلات و آرزوهای جوامع انسانی درارتقای حقوق اساسی

 انسانی است.وانسان ها به صرف انسان بودن نه به دلیل ویژگی یاموقعیتی خاص، حقوقی دارند (مالمیری ، 1385، ص88). پس از جنگ جهانی دوم، اندیشه جهانی حمایت از حقوق بشر به نقطۀ اوج خود می‌رسد و با تصویب منشور ملل متحد در سال 1945، بستر مناسبی بر مسئله حقوق بشر فراهم می‌شود. از آنجا كه منشور یك سند كامل بشری نبود خلاء‌هایی در زمینه حمایت از حقوق بنیادین و اساسی بشر وجود داشت این مسئله سازمان ملل را بر آن داشت كه به فكر تصویب یك سند بین المللی حقوق بشر باشد سرانجام در پی تلاش‌های بی‌وقفۀ سازمان ملل و حمایت بی‌دریغ دولت‌های عضو، اعلامیه جهانی حقوق بشر در سال 1948 به تصویب می‌رسد.

..................

- نظریه های حقوق بشر

امروزه در عصر جهانی شدن، مفهوم حقوق بشر درمواضع مختلف با نظریات گوناگون حقوقی و غیر حقوقی روبه روست که از این منظر حقوق بشر را درکنار مفهوم اسلامی در دو قالب رئالیسم و لیبرالیسم بررسی خواهیم کرد.

- حقوق بشر از منظر رئالیسم

رئالیسم (realism) ؛ لغتى فرانسوى است كه از ریشه (real) به معناى «واقعى» اخذ شده است. واژه‏هاى نظیر حقیقت گرایى، واقعیت گرایى، واقع‏بینى، حقیقت‏پرستى، واقع گرایى معادل این اصطلاح در فارسى به شمار مى‏روند.این اصطلاح كه بیشتر در مقابل ایدئالیسم (idealism)- به معناى تصویرگرایى، معناگرایى و آرمانگرایى- استعمال مى‏شود از نظر مفهوم دچار پیچیدگى، ابهام و اشتراك معنایى بوده و در حوزه‏هاى متعددى نظیر سیاست، فلسفه، اخلاق، هنر و ادبیات و مباحث زیبایى شناختى، كاربرد دارد. از این رو در هر حوزه، معنایى خاص خود را مى‏طلبد، اما شاید بتوان در یك تعریف كلى و تا حدى متناسب باحوزه‏هاى مختلف، چنین گفت: «رئالیسم عبارت است از وضع و حالتى كه در آن به امورى كه داخل در متن واقع، و خارج از ذهن انگاشته مى‏شود، اهتمام ویژه داده مى‏شود» (بیات، 1381، ص 290).

..................

- حقوق بشر از منظر لیبرالیسم

...............

- حقوق بشر در مفهوم اسلامی

................

- حقوق بشرغربی و حقوق بشر اسلامی؛ سطوح همگرایی و واگرایی

..............

- جایگاه توبه در فقه جزایی

.................

- ماهیت تأسیس ارفاقی توبه، علت موجهه یامانع انتساب به مرتکب یا عامل سقوط کیفر

توبه در معنای حقوقی چندان تفاوتی با آنچه عوام می اندیشند ندارد مگر در برخی شرایط که احراز آن با قاضی رسیدگی کننده می باشد. در حقیقت توبه نوعی ابراز پشیمانی و انزجار از عمل انجام شده قبلی است. همانطور که در دانش نامه های مختلف آمده است توبه در لغت به معنای دست کشیدن از گناه و بازگشتن به راه حق است و به تعبیر دیگر، بازگشت به پشیمانی از گناه است (معین ،1375، ص116). شهید مطهری معتقد است "توبه از مقوله لفظ نیست. توبه یك حالت‏ روانی و روحی و بلكه یك انقلاب روحی در انسان است كه لفظ استغفرالله‏ ربی و اتوب الیه بیان این حالت است، نه خود حالت. مثل بسیاری از چیزهای دیگر كه در آن‏ها لفظ، خودش آن حقیقت نیست بلكه مبین آن‏ حقیقت است (مطهری، ۱۳۷۳،ص 108-116).

..................

- شرایط اثرگذاری توبه در مراحل امر جزایی

...............

- شرایط اثرگذاری توبه بر مسئولیت کیفری قبل از دستگیری متهم

..................

- شرایط اثرگذاری توبه پس از دستگیری و حین محاکمه، بر مسئولیت کیفری

.....................

- قلمرو اثرگذاری توبه در واکنش جزایی به مرتکب، برحسب حق الهی یا حق الناسی بودن ماهیت جرم

..................

- نقش جنسیت، رشد، دین و ایمان بر اثرگذاری توبه بر مسئولیت کیفری

.................

-نظریه مرجّح از بین نظریه های مطرح در حیطه جایگاه توبه در سیاست کیفری اسلام

...............

- آثار جرم شناختی توبه

................

- توبه و تکرار جرم

...............

- توبه و اصلاح مجرم

.................

- توبه و تجری  مجرمین

......................

-  مزایا و معایب نهاد توبه

در این قسمت به بیان برخی از مهمترین فواید پذیرش نهاد توبه و انتقاداتی که بر این نهاد وارد است  می پردازیم.

- مزایا و فواید

.....................

- معایب نهاد  توبه

.................

- محدودیت  دایره شمول

.................

- قاعده لطف، و مقوله امتنان شارع (در فقه)

................

-تأسیسات ارفاقی حقوق،حقوق جزا (در حقوق جزا)

.............

منابع

منابع فارسی

الف: کتاب ها

1. ابن الهام، کمال الدین، شرح فتح القدیر، ج5، بیروت، داراحیاء التراث العربی، بی تا.
2. آشوری، داریوش(1373)، دانشنامه سیاسی، تهران، مروارید، چاپ نهم.
3. آشوری،محمد(‌1376)؛عدالت کیفری(مجموعه مقالات)،تهران،‌کتابخانه گنج دانش، چاپ اول.
4. امامی، حسن(1342)، حقوق مدنی، تهران، چاپ دوم ،انتشارات کتابفروشی اسلامیه.

............................